ادبیاتکده -مسعودی

برای دانلود فایل پی دی اف تمرینات تکمیلی روی دانلود کلیک کنید

انواع « ی »

1- « ی » نکره : مردی از شرق برخاست / آسمان را ورق زد

2- « ی» وحدت : نشانه ی یکی بودن

3- « ی » شناسه ی دوم شخص مفرد : می آوری ، دیدی

4- « ی » استمراری : رفتمی ، خواندمی

5- «ی » مصدری : خستگی ، زیبایی

6- « ی » لیاقت : خوردنی ، نوشیدنی

7- « ی » نسبت : تهرانی ، محمدی ؛ گاه صفت مفهوم فاعلی دارد ( مرد جنگی ) و گاه مفهوم مفعولی دارد ( تیر پرتابی ) این حرف با اضافه شدن به کلمات غیر فارسی معمولا به صورت «وی» در می آید  مانند: علوی(منسوب به علی) عیسوی(منسوب به عیسی) همچنین است کلماتی چون: موسوی٬ رضوی٬ نبوی و ...

8- « ی » میانجی : خدای من

9- « ی » اسنادی ( جانشین هستی ) : تویی ، تو خوبی .

10- « ی » تعجب : چه کتابی ! ، عجب حرفی! .

11- « ی » احترام : نورچشمی

12- « ی » دلسوزی ( ترحم ) : طفلی ، حیوونی .

13- « ی » کثرت : بسی ( بسیاری )

14- « ی » زاید : به واژه های مختوم به مصوت « 1» و « و » اضافه می شوند ؛ بوی ، موی ، خدای

15- « ی » بیان خواب : دیدم به خواب دوش که ماهی برآمدی .

16- « ی » تمنا : کاشکی .

17- « ی» تحقیر : تخم خرمایی ، عصاره تاکی

18- ـ ی » ممال : اسلامی = اسلیمی

انواع « ک »

1- « ک » تصغیر : شسرک ، دخترک .

2- « ک » تحقیر : مردک ، زنک

3- « ک » تحبیب : طوطیک ، گُلک

4- « ک » تکریم : مامک ، بابک

5- « ک » تشبیه : عروسک ، خرک

6- « ک » همراهی : پفک ، عینک ، نان سنگک ، بادکنک

انواع « ا »

1- « ا » دعایی : دهاد ، کناد

2- « ا » ندا : خدایا ، حافظا

3- « ا » واسطه ( میانوند ) : کشاکش

4- « ا » مناظره : گفتا

5- « ا » اطلاق یا اشباع : ز بیژن مگر آگهی یابما

6- « ا » تفخیم : بزرگمردا

7- « ا » مبالغه : خوشا

8- « ا » جانشین تنوین : ابدا

9- « ا » فاعلی : دانا ، توانا ، گویا .

انواع «ان»

1-    جمع : مثال  دوستان ، ياران

2-    مكان : مثال  كندوان ، سپاهان، گيلان

3-    زمان : مثال  پاييزان ، سحرگهان ، بامدادان

4-    شباهت : : مثال  كوهان , ماهان

5-    حالت : مثال  خندان ، نالان، خرامان (صفت ساز يا قيدساز)

6-    اسم ساز( مصدری ): مثال  راه بندان ، شيريني خوران، حنابندان

7-   نسبت : بابکان

نکته :  در  برخی  موارد « ان  » جوهری است یعنی جزئی از خود واژه است مانند :  اصفهان ,  باران , ایران , گلستان

انواع  « كه » 

1-    حرف ربط (بين جملات مي آيد و پيوند وابسته ساز محسوب مي شود) مثال  آمد كه ما را بيند

2-    ضمير پرسشي (به معني چه كسي؟) :   از دست و زبان كه برآيد

3-    ضمير مبهم (به معني كس)  : هر كه (هر كس) آمد.

4-    حرف اضافه (  بعد از هر, این, آن, ضمایر منفصل مثل : من تو و... و یای نکره حرف اضافه به معني از می باشد   ) مثال  نان خوردن به كه كمر به خدمت بستن، (يعني نان خود خوردن بهتر از)

5- تعلیل : درمعنی علت, زیرا , زیرا که , به این دلیل  :  ملکا ذکر تو گویم  که تو پاکی و خدایی

6- موصول : به نام خدایی که جام آفرید / سخن گفتن اندر زبان آفرید

انواع «هم»

1-    قيد تأكيد (به معني نيز) :   او هم آمد

2-    ضمير مبهم (به معني همديگر) :  با هم رفتند

3-    پيشوند :   همكار

4-    حرف ربط مزدوج :  هم زهرا آمد هم مريم

انواع « و »

حرف « و » انواعی دارد که به چند مورد از آنها اشاره می کنیم :

1- « و » عطف : بین دو یا چند اسم و یا ضمیر قرار می گیرد ( حسن و حسین )  ، ( من و تو )

2- « و » ربط : بین دو جمله ی همپایه قرار می گیرد و به آن حرف ربط پیوند می گویند ( اگر جمله ای ناقص باشد و پس از آن « و » بیاید و بعد از « و » جمله ی دیگری ، جمله ی دوم نیز ناقص خواهد بود و اگر جمله ی اول کامل باشد ، جمله ی دوم هم کامل خواهد بود . در واقع « و » ربط همپایه ، دو جمله را همپایه ی هم می کند .)

3- « و » مباینت و استبعاد : برای بیان دوری و تباین دو چیز و عمق بخشیدن به کلام از این نوع « و » استفاده می کنیم ؛ ( مسلمان و دروغ ) ، ( دانش آموز و تأخیر )

4- « و » حالیه : به معنی درحالیکه

طاووس را  به نقش و نگاری که هست خلق / تحسین کنند و او خجل از پای زشت خویش

5- « و » میانجی : این حرف در میان واژه قرار می گیرد وقتی واژه ی ختم به مصوت « او »  به  ( ان ) برسد  ؛ در واژه ی  بانوان ، زانوان ، آهوان

6- « و » تصغیر : در برخی لهجه ها پسرو ، دخترو

7- « و » قسم : والله

8- « و» موازنه : چو فردا برآید بلند آفتاب / من وگرز و گردان و افراسیاب

9- « و » ملازمت : صد حدیث از توبه و یک جنبش از باد ربیع

10 - « و » مساوات : عیب جوانی نپذیرفته اند / پیری و صد عیب چنین گفته اند

11- « و » معیت : علی و حسن آمدند .

جهت آگاهی شما آورده شده است .

انواع « را »

1- مفعولی
مفعول گروه اسمی  است که بعد از آن «پس واژه ی را » می آید یا می توان آورد. در این موارد حرف « را » نشانه ی مفعولی است.

 2- بدل از کسره یا علامت مضاف الیه (فکّ اضافه )
*ملک را دل به هم برآمد؛یعنی : دلِ ملک    * ز نیرو بود مرد را راستی؛یعنی :  راستی ِ مرد
 *گرتشنگان بادیه را جان به لب رسد / تو خفته درکجاوه  به خواب خوش اندری ؛یعنی: جانِ تشنگان بادیه
*ملک را دل به حال او سوخت ؛یعنی : دلِ ملک                   * دل را ز دام زلفت ممکن نشد رهایی؛یعنی:رهاییِ دل      

* مسیر عشق را درگه بسی  بالاتر از عقل است؛ درگهِ مسیر عشق

* گفت نزدیک است والی را سرای ؛ سرای ِ والی .                  * مرا روز و فیروزی از داور است ؛ روز و پیروزی ِمن

3-  حرف اضافه  به معنی(برای ، به ، از، در، بر،... )

الف: «را» درمعنی «برای»:
 * حکمت محض است اگر لطف جهان آفرین  /  خاص کند بنده ای مصلحت عام را   ؛یعنی :برای بنده ای
 * مصلحت را سخنی چند بگفتم؛یعنی : برای مصلحت
ب: « را» در معنی « به » :
* مسعود سعد، دشمن فضل است روزگار / این روزگار شیفته را فضل کم نمای   ؛یعنی: به این روزگار شیفته
* حاتم طایی را گفتند ازخود بزرگ همت تر درجهان دیده ای یا شنیده ای؟   ؛یعنی: به حاتم طایی گفتند.
« به »ی مقابله « ازمعانی به »:
جفاکردی جفادیدی جفارا /  وفاکن تا وفا بینی وفارا    ؛یعنی : به جفا جفا دیدی
بدی را بدی سهل باشد جزا  /  اگر مردی أحسِن الی مَن أسا  ؛یعنی: به بدی

ج:«را» درمعنی «بر»:
 * آب بریز آتش بیداد را / زیر تر ازخاک نشان باد را  ؛یعنی: برآتش بیداد آب بریز

4- «را» قیدی ( به معنی هنگام ):
* شب را دربوستان با یکی از دوستان اتفاق مبیت افتاد؛ یعنی : هنگام شب
 * ششم ماه را روی برتافتند / سوی باده و بزم بشتافتند ؛یعنی :هنگام ماه ششم

* اگر شب رسی روز را باز گرد ؛ هنگام روز

* نماز شام را باز آمد ؛ هنگام نماز شام
 
5-« را » درمقام « قسم و استرحام» دراین صورت کلمه ی همراه آن متمم است نه مفعول
 * سخن درپرده گفتی با حریفان   / خدا را زین معما پرده بردار ؛یعنی: به خاطرخدا

* به فتراک ار همی بندی / خدا را زود صیدم کن  ؛ به خدا قسم

 * مکن از خواب بیدارم خدا را  ؛ یعنی به خاطر خدا ( به خدا قسم )

6- «را» مالکیت  در مفهوم ضمیر ملکی « مال »( این نوع « را » همیشه با فعل « بودن » و مشتقات آن می آید و راه تشخیص آن حذف « را » و جایگزین کردن فعل « داشتن » به جای « بودن » است .

* ما به فلک می رویم عزم تماشا که راست ؛ عزم تماشا چه کسی دارد

* مشنو ای دوست که غیر از تو مرا یاری هست ؛ غیر از تو من یاری دارم

* گر مرا غیر از تو اسبابی نباشد گو مباش ؛ غیر از تو من اسبابی ندارم .

* اگر مردم را با گوهر اصل گوهر هنر نباشد ؛ اگر گوهر هنر نداشته باشد .

7-  «را» درمفهوم « تخصیص و انحصار»:
 * منت خدای را عزّوجلّ که طاعتش موجب قربت است ؛یعنی: منت فقط برای خداست.

دانلود کتاب نگارش دهم

دانلود کتاب نگارش یازدهم

دانلود کتاب نگارش دوازدهم

برای دانلود نرم افزار هجاکن روی لینک داده شده کلیک کنید

http://s5.picofile.com/d/da1260f9-5544-473d-8326-79f7dd941796/heja.rar

براي دانلود پاسخ خودآزمايي زبان فارسي روي لينك زير كليك كنيد .

پاسخ ها در قالب ورد است پس از دانلود فايل زيپ را حالت فشرده خارج كنيد و پاسخ خودآزمايي هر كتاب را جداگانه دريافت نماييد

دانلود پاسخ خودآزمايي زبان فارسي 

براي دانلود پاسخ خودآزمايي ادبيات فارسي روي لينك  زير كليك كنيد .

پاسخ ها در قالب ورد است پس از دانلود فايل زيپ را حالت فشرده خارج كنيد و پاسخ خودآزمايي هر كتاب را جداگانه دريافت نماييد

دانلود پاسخ خودآزمايي ادبيات  فارسي 

1- ضمایر منفصل ، متصل و صفات پیشین تکواژ قاموسی هستند یا دستوری؟

ضماير پيوسته (جدا) و صفات پيشين تكواژ هستند ولي نوع آنها فرق دارد. ضماير پيوسته (–َ م . –َ ت . –َ ش : كتابَم ، كتابت ، كتابَش و ...) تكواژ دستوري وابسته  هستند.
اما ضماير منفصل ...........

به ادامه ی مطلب مراجعه فرمایید

نکاتی در باره­ ی جمله ­ی مجهول،

صفت مفعولی و کاربرد آن

این نوشته، گزینشی ا­ست از مقاله­ی ارزشمند «بررسی صفت مفعولی و اهمیت آن در زبان فارسی» نوشته­ی دکتر وحیدیان کامیار،که از کتاب «در قلمرو زبان و ادبیات فارسی»  انتخاب شده است.

انواع صفت :

صفت

صفت کلمه یا گروهی از کلمات است که قبل یا بعد از اسم مى آید ،و آن را با ویژگى یا مفهومى همراه مى کند و درباره آن توضیح می دهد.

....

آبفا    :  شركت آب و فاضلاب

آزما : آزمون ا ستخدا مي متمركز ا د وا ري

اتکا  :  اداره تدارکات کارکنان ارتش

اتسا : انجمن تكفل و سرپرستي ايتام

.

.

به ادامه ی مطلب بروید: