جزوه ی آرایه ادبی ( همه ی آرایه ها همراه با تست و پاسخ تشریحی )

روی مفاهیم فارسی دهم کلیک کنید

اوزان دوری

وزن دوری یا متناوب ، وزنی است كه هر مصراع آن از دو قسمت تشكیل می شود و قسمت دوم، تكرار قسمت اول است. به عبارت دیگر، در وزن دوری، هر نیم مصرع در حكم یك مصراع می باشد ، مانند وزن شعر زیر كه مفتعلن فاعلن// مفتعلن فاعلن است: بار غمت -UU-/می كشم -U-/ وز همه عا -UU-/ لم خوشم-U-

كه هر مفتعلن فاعلن گر چه نیم مصراع است اما حكم یك مصراع را دارد.

مشخصات اوزان  دوری:

1) بعد از پاره اول هر مصراع وقفه یا مكثی بالقوه یا بالفغل هست ، چنان كه در شعر فوق بعد از بار غمت میكشم و گر نكند التفات مكثی می توان كرد.

2) وزن دوری از اركان متناوب درست می شود نه از تكرار یك ركن ، مانند وزن شعر فوق كه از تناوب مفتعلن و فاعلن درست شده است.

3) هجای پایانی نیم مصراع اول مثل هجاهای پایانی مصراع ها همیشه بلند است اما به جای آن می توان هجای كشیده یا كوتاه بیاید.

4) هجاهای هر مصراع اعم از كوتاه یا بلند زوج است و معمولا هر نیم مصراع هفت یا پنج هجا دارد.

تعداد اوزان دوری زیاد است اما سه تا از آنها جزء پر كابرد ترین اوزان محسوب می شود:

1) مفتعلن فاعلن// مفتعلن فاعلن:

صبح بر آمد ز كوه چون مه نخشب ز چاه                 

ماه بر آمد به صبح چون دم ماهی ز آب

-----------------

دلبر جانان من برده دل و جان من                         

برده دل و جان من دلبر جانان من

2) مستفعلن فعولن// مستفعلن فعولن( مفعول  فاعلاتن // مفعول فاعلاتن ):

دل می رور ز دستن صاحبدلان خدا را                 

  دردا كه راز پنهان خواهد شد آشكارا

-----

جز پیش ما مخوانید افسانهٔ فنا را

هرکس نمی‌شناسد آواز آشنا را

از طاق و قصر دنیاکز خاک وخشت چینید

حیف‌است پست‌گیرید معراج پشت پا را

3) مستفعل مفعولن// مستفعل مفعولن( مفعول مفاعیلن // مفعول مفاعیلن):

دایم گل این بستان شاداب نمی ماند                 

دریاب ضعیفان را در وقت توانایی

4) فعلات فاعلاتن // فعلات فاعلاتن

همه‌کس‌ کشیده محمل به جناب‌ کبریایت      

من و خجلت سجودی‌که نریخت‌گل به پایت

نه به خاک دربسودم نه به سنگش آزمودم       

به‌کجا برم سری راکه نکرده‌ام فدایت

5) مفاعلن فاعلن// مفاعلن فاعلن:

جهان فرتوت باز جوانی از سر گرفت               

 به سر ز یاقوت سرخ شقایق افسر گرفت

6) مفاعیل فعلن // مفاعیل فعلن ( فعولن فعولن فعولن فعولن ):

سلامی چو بوی خوش آشنایی

بدان مردم دیده روشنایی

درودی چو نور دل پارسایان

بدان شمع خلوتگه پارسایی

نمی‌بینم از همدمان هیچ بر جای

دلم خون شد از غصه ساقی کجایی

7) مستفعلن فع //مستفعلن فع( مفعول فعلن // مفعول فعلن ) :

آیینه بر خاک زد صنع یکتا                 

 تا وانمودند کیفیت ما

بنیاد اظهار بر رنگ چیدیم                  

 خود را به هر رنگ‌کردیم رسوا

8) مفاعلن فعلاتن // مفاعلن فعلاتن :

مکن سراغ غبار زپا نشستهٔ ما را

رسیده‌گیر به عنقا پر شکستهٔ ما را

گذشته‌ایم به پیری ز صیدگاه فضولی

بس است ناوک عبرت زه‌گسستهٔ ما را

9 ) مفتعلن مفاعلن // مفتعلن مفاعلن :

بی‌ثمری حصار شد در چمن امید ما

طرهٔ امن شانه‌زد سایهٔ برگ‌بید ما

آینه‌داری فنا ناز هوس نمی‌کشد

خط به رقم‌کشیده‌اند از ورق سفید ما

------

فقر نخواست شکوهٔ مفلسی ازگدای ما

ناله به خواب ناز رفت در نی بوریای ما

شکرقبول عاجزی تا به‌کجا ادانیم

گشت اجابت از ادب درکف ما دعای ما

10 ) فاعلن مفاعیلن // فاعلن مفاعیلن( فاعلات مفعولن // فاعلات مفعولن):

باز آب شمشیرت از بهار جوشیها

داد مشت خونم را یادگل فروشیها

ناله تا نفس دزدید من به سرمه خوابیدم

کرد شمع این محفل داغم از خموشیها

11)فاعلات مفتعلن// فاعلات مفتعلن

ای‌گداز دل نفسی اشک شو به دیده بیا

یار می‌رود ز نظر یک قدم دویده بیا

فیض نشئه‌های رسا مفت تست در همه‌جا

جام ظرف هوش نه‌ای چون می رسیده بیا

12) فعلاتن مفاعلن// فعلاتن مفاعلن

نرسیدی به فهم خود ره عزم دگرگشا

به جهانی‌که نیستی مژه بربند و درگشا

زگرانجانی‌ات مبادکه شود ناله منفعل

به جنون سپند زن پی منقار پرگشا

13) مستفعل فع// مستفعل فع

چندان كه گفتم غم با طبیبان                      

 درمان نكردند مسكین غریبان

صوت شعر همای رحمت

بوی گل و ریحان ها 

دانلود فایل ورد کتاب منطق الطیر عطار

انواع « ی »

1- « ی » نکره : مردی از شرق برخاست / آسمان را ورق زد

2- « ی» وحدت : نشانه ی یکی بودن

3- « ی » شناسه ی دوم شخص مفرد : می آوری ، دیدی

4- « ی » استمراری : رفتمی ، خواندمی

5- «ی » مصدری : خستگی ، زیبایی

6- « ی » لیاقت : خوردنی ، نوشیدنی

7- « ی » نسبت : تهرانی ، محمدی ؛ گاه صفت مفهوم فاعلی دارد ( مرد جنگی ) و گاه مفهوم مفعولی دارد ( تیر پرتابی ) این حرف با اضافه شدن به کلمات غیر فارسی معمولا به صورت «وی» در می آید  مانند: علوی(منسوب به علی) عیسوی(منسوب به عیسی) همچنین است کلماتی چون: موسوی٬ رضوی٬ نبوی و ...

8- « ی » میانجی : خدای من

9- « ی » اسنادی ( جانشین هستی ) : تویی ، تو خوبی .

10- « ی » تعجب : چه کتابی ! ، عجب حرفی! .

11- « ی » احترام : نورچشمی

12- « ی » دلسوزی ( ترحم ) : طفلی ، حیوونی .

13- « ی » کثرت : بسی ( بسیاری )

14- « ی » زاید : به واژه های مختوم به مصوت « 1» و « و » اضافه می شوند ؛ بوی ، موی ، خدای

15- « ی » بیان خواب : دیدم به خواب دوش که ماهی برآمدی .

16- « ی » تمنا : کاشکی .

17- « ی» تحقیر : تخم خرمایی ، عصاره تاکی

18- ـ ی » ممال : اسلامی = اسلیمی

انواع « ک »

1- « ک » تصغیر : شسرک ، دخترک .

2- « ک » تحقیر : مردک ، زنک

3- « ک » تحبیب : طوطیک ، گُلک

4- « ک » تکریم : مامک ، بابک

5- « ک » تشبیه : عروسک ، خرک

6- « ک » همراهی : پفک ، عینک ، نان سنگک ، بادکنک

انواع « ا »

1- « ا » دعایی : دهاد ، کناد

2- « ا » ندا : خدایا ، حافظا

3- « ا » واسطه ( میانوند ) : کشاکش

4- « ا » مناظره : گفتا

5- « ا » اطلاق یا اشباع : ز بیژن مگر آگهی یابما

6- « ا » تفخیم : بزرگمردا

7- « ا » مبالغه : خوشا

8- « ا » جانشین تنوین : ابدا

9- « ا » فاعلی : دانا ، توانا ، گویا .

انواع «ان»

1-    جمع : مثال  دوستان ، ياران

2-    مكان : مثال  كندوان ، سپاهان، گيلان

3-    زمان : مثال  پاييزان ، سحرگهان ، بامدادان

4-    شباهت : : مثال  كوهان , ماهان

5-    حالت : مثال  خندان ، نالان، خرامان (صفت ساز يا قيدساز)

6-    اسم ساز( مصدری ): مثال  راه بندان ، شيريني خوران، حنابندان

7-   نسبت : بابکان

نکته :  در  برخی  موارد « ان  » جوهری است یعنی جزئی از خود واژه است مانند :  اصفهان ,  باران , ایران , گلستان

انواع  « كه » 

1-    حرف ربط (بين جملات مي آيد و پيوند وابسته ساز محسوب مي شود) مثال  آمد كه ما را بيند

2-    ضمير پرسشي (به معني چه كسي؟) :   از دست و زبان كه برآيد

3-    ضمير مبهم (به معني كس)  : هر كه (هر كس) آمد.

4-    حرف اضافه (  بعد از هر, این, آن, ضمایر منفصل مثل : من تو و... و یای نکره حرف اضافه به معني از می باشد   ) مثال  نان خوردن به كه كمر به خدمت بستن، (يعني نان خود خوردن بهتر از)

5- تعلیل : درمعنی علت, زیرا , زیرا که , به این دلیل  :  ملکا ذکر تو گویم  که تو پاکی و خدایی

6- موصول : به نام خدایی که جام آفرید / سخن گفتن اندر زبان آفرید

انواع «هم»

1-    قيد تأكيد (به معني نيز) :   او هم آمد

2-    ضمير مبهم (به معني همديگر) :  با هم رفتند

3-    پيشوند :   همكار

4-    حرف ربط مزدوج :  هم زهرا آمد هم مريم

انواع « و »

حرف « و » انواعی دارد که به چند مورد از آنها اشاره می کنیم :

1- « و » عطف : بین دو یا چند اسم و یا ضمیر قرار می گیرد ( حسن و حسین )  ، ( من و تو )

2- « و » ربط : بین دو جمله ی همپایه قرار می گیرد و به آن حرف ربط پیوند می گویند ( اگر جمله ای ناقص باشد و پس از آن « و » بیاید و بعد از « و » جمله ی دیگری ، جمله ی دوم نیز ناقص خواهد بود و اگر جمله ی اول کامل باشد ، جمله ی دوم هم کامل خواهد بود . در واقع « و » ربط همپایه ، دو جمله را همپایه ی هم می کند .)

3- « و » مباینت و استبعاد : برای بیان دوری و تباین دو چیز و عمق بخشیدن به کلام از این نوع « و » استفاده می کنیم ؛ ( مسلمان و دروغ ) ، ( دانش آموز و تأخیر )

4- « و » حالیه : به معنی درحالیکه

طاووس را  به نقش و نگاری که هست خلق / تحسین کنند و او خجل از پای زشت خویش

5- « و » میانجی : این حرف در میان واژه قرار می گیرد وقتی واژه ی ختم به مصوت « او »  به  ( ان ) برسد  ؛ در واژه ی  بانوان ، زانوان ، آهوان

6- « و » تصغیر : در برخی لهجه ها پسرو ، دخترو

7- « و » قسم : والله

8- « و» موازنه : چو فردا برآید بلند آفتاب / من وگرز و گردان و افراسیاب

9- « و » ملازمت : صد حدیث از توبه و یک جنبش از باد ربیع

10 - « و » مساوات : عیب جوانی نپذیرفته اند / پیری و صد عیب چنین گفته اند

11- « و » معیت : علی و حسن آمدند .

جهت آگاهی شما آورده شده است .

انواع « را »

1- مفعولی
مفعول گروه اسمی  است که بعد از آن «پس واژه ی را » می آید یا می توان آورد. در این موارد حرف « را » نشانه ی مفعولی است.

 2- بدل از کسره یا علامت مضاف الیه (فکّ اضافه )
*ملک را دل به هم برآمد؛یعنی : دلِ ملک    * ز نیرو بود مرد را راستی؛یعنی :  راستی ِ مرد
 *گرتشنگان بادیه را جان به لب رسد / تو خفته درکجاوه  به خواب خوش اندری ؛یعنی: جانِ تشنگان بادیه
*ملک را دل به حال او سوخت ؛یعنی : دلِ ملک                   * دل را ز دام زلفت ممکن نشد رهایی؛یعنی:رهاییِ دل      

* مسیر عشق را درگه بسی  بالاتر از عقل است؛ درگهِ مسیر عشق

* گفت نزدیک است والی را سرای ؛ سرای ِ والی .                  * مرا روز و فیروزی از داور است ؛ روز و پیروزی ِمن

3-  حرف اضافه  به معنی(برای ، به ، از، در، بر،... )

الف: «را» درمعنی «برای»:
 * حکمت محض است اگر لطف جهان آفرین  /  خاص کند بنده ای مصلحت عام را   ؛یعنی :برای بنده ای
 * مصلحت را سخنی چند بگفتم؛یعنی : برای مصلحت
ب: « را» در معنی « به » :
* مسعود سعد، دشمن فضل است روزگار / این روزگار شیفته را فضل کم نمای   ؛یعنی: به این روزگار شیفته
* حاتم طایی را گفتند ازخود بزرگ همت تر درجهان دیده ای یا شنیده ای؟   ؛یعنی: به حاتم طایی گفتند.
« به »ی مقابله « ازمعانی به »:
جفاکردی جفادیدی جفارا /  وفاکن تا وفا بینی وفارا    ؛یعنی : به جفا جفا دیدی
بدی را بدی سهل باشد جزا  /  اگر مردی أحسِن الی مَن أسا  ؛یعنی: به بدی

ج:«را» درمعنی «بر»:
 * آب بریز آتش بیداد را / زیر تر ازخاک نشان باد را  ؛یعنی: برآتش بیداد آب بریز

4- «را» قیدی ( به معنی هنگام ):
* شب را دربوستان با یکی از دوستان اتفاق مبیت افتاد؛ یعنی : هنگام شب
 * ششم ماه را روی برتافتند / سوی باده و بزم بشتافتند ؛یعنی :هنگام ماه ششم

* اگر شب رسی روز را باز گرد ؛ هنگام روز

* نماز شام را باز آمد ؛ هنگام نماز شام
 
5-« را » درمقام « قسم و استرحام» دراین صورت کلمه ی همراه آن متمم است نه مفعول
 * سخن درپرده گفتی با حریفان   / خدا را زین معما پرده بردار ؛یعنی: به خاطرخدا

* به فتراک ار همی بندی / خدا را زود صیدم کن  ؛ به خدا قسم

 * مکن از خواب بیدارم خدا را  ؛ یعنی به خاطر خدا ( به خدا قسم )

6- «را» مالکیت  در مفهوم ضمیر ملکی « مال »( این نوع « را » همیشه با فعل « بودن » و مشتقات آن می آید و راه تشخیص آن حذف « را » و جایگزین کردن فعل « داشتن » به جای « بودن » است .

* ما به فلک می رویم عزم تماشا که راست ؛ عزم تماشا چه کسی دارد

* مشنو ای دوست که غیر از تو مرا یاری هست ؛ غیر از تو من یاری دارم

* گر مرا غیر از تو اسبابی نباشد گو مباش ؛ غیر از تو من اسبابی ندارم .

* اگر مردم را با گوهر اصل گوهر هنر نباشد ؛ اگر گوهر هنر نداشته باشد .

7-  «را» درمفهوم « تخصیص و انحصار»:
 * منت خدای را عزّوجلّ که طاعتش موجب قربت است ؛یعنی: منت فقط برای خداست.

دانلود کتاب نگارش دهم

دانلود کتاب نگارش یازدهم

دانلود کتاب نگارش دوازدهم

https://rozup.ir/info/2684555/farsi12  فارسی دوازدهم

https://rozup.ir/info/2684550/فارسی یازدهم

https://rozup.ir/info/2684543/علوم و فنون ادبی دهم

https://rozup.ir/info/2684545/کتاب علوم  و فنون یازدهم

https://rozup.ir/info/2684534/علوم و فنون دوازدهم

آیا می دانستید که "جهنم دره" در استان آدربایجان غربی قرار دارد؟

اگر از شهر خوی در استان آذربایجان غربی به سوی چالدران از جاده ی زرآباد حركت كنید در میان راه و در نزدیكی روستای قریس به منطقه‌ ی کوهستانی زیبا و خوش آب و هوایی خواهید رسید به نام "جهنم دره".
امروزه جز كسانی كه به قصد كوه نوردی و شكار به این منطقه ی كوهستانی می آیند، كمتر كسی برای گشت و گذار  به جهنم دره می‌رود، زیرا محلی بسیار صعب العبور است.
علت نام گذاری این منطقه به "جهنم دره" نیز همین است كه این منطقه را كوه‌های بلندی در برگرفته و در دوران‌های گذشته نیز تا سال‌های اخیر پناهگاه كسانی بوده است كه به دلایل گوناگون با حكومت‌های گوناگون وقت خود درگیری داشته‌ و در این منطقه ی صعب العبور از مردم عادی دور می‌شده‌اند و در آن جا پنهان می شده اند.
"جهنم دره" هم به دلیل وضعیت کوهستانی خود و هم از نظر روانی به دلیل حضور این گونه افراد در آن جا برای مردم این منطقه جایی منفور و خطرناك بوده است. این منطقه در گذشته در مسیر جاده ابریشم قرار داشته است.

آیا می دانستید که برخی از واژه های عربی مانند "طفیلی"، "خرافه"  که ما در فارسی به کار می بریم، در حقیقت نام شخصیت هایی از عرب هستند؟

«طفیل» (به معنای طفل کوچک) نام «طفیل پسر زلال کوفی» مردی از بنی امیه بوده است که هر گاه گروهی از مردم به مهمانی می رفتند، ناخوانده همراه آنان به مهمانی می رفت و او را "طفیل العرائس" نیز خوانده اند و از این رو در فرهنگ عربی طفیل به معنای ناخوانده بوده است. امروزه "طفیل" به شکل "طفیلی" درآمده است و به معنای انگل و سربار است.
«خرافه» نیز نام شخص عربی بوده است که ادعا می‌کرد که جنیان و پریان او را دزدیده و به میان خود برده‌اند و او زمانی در میان آنان زندگی کرده است. اما مردم داستان‌های او را باور نمی‌کردند و از آن پس به هرچه که باورنکردنی بودند می‌گفتند "هذا حدیث الخرافه": یعنی این از داستان‌های خرافه است و از آن پس، خرافه به باورهای سست و بی‌بنیان گفته می‌شود.

ریشه‌شناسی واژه‌ی «نهنگ»
امروزه حرف نخست «نهنگ» را با صدای زبَر می‌گوییم یعنی «نَهنگ» اما در زبان پارسی میانه (پهلوی) حرف نخست با صدای زیر بوده است. یعنی «نِهنگ». از نظر ریشه‌شناسی نیز نِهنگ از دو بخش تشکیل شده است:
پیشوند «نـِ» که نشان‌دهنده‌ی پایین است مانند «نِشستن» و «نِهشتن» و «نِهادن» و مانند آن. این پیشوند در زبان‌های دیگر هندواروپایی نیز دیده می‌شود. مانند بخش دوم واژه‌ی beneath (در زیر) در زبان انگلیسی، یا نام کشور هُلند که در زبان هلندی Nederland و در زبان انگلیسی the Netherlands (به معنای زمین پست و فرو) گفته می‌شود. جالب آن که در زبان فرانسه این نام ترجمه شده و به شکل les Pays Bas (سرزمین‌های پست) گفته می‌شود. خود نام هلند (Holland) شاید از عبارت هلندی holt lant به معنای «سرزمین پرچوب» آمده باشد.
بخش دوم نام نهنگ یعنی «هنگ» به معنای کشیدن است و در لولهنگ (لوله‌ای برای کشیدن آب)، فرهنگ (برکشیدن)، فرهیختن، آهیختن و آهختن و آختن (بیرون کشیدن) ... دیده می‌شود. گونه‌ی دیگر فعل آهختن آهنجیدن است و دکتر میرشمس‌الدین ادیب سلطانی آهنجیده را برابر اصطلاح فلسفی abstract (در عربی: انتزاعی = بیرون کشیده) گذاشته است.
بنابراین نِهنگ یعنی جانوری که شکار و طعمه‌ی خود را به درون آب فرو می‌کشد و این شناخته‌ترین ویژگی رفتاری این جانور است.
هرچند قافیه‌های شعری مدرک محکم و استواری نیست، اما از برخی شعرهای فردوسی و سعدی می‌توان چنین برداشت کرد که شاید آنان هم این جانور را «نِهنگ» می‌خواندند:

فردوسی:
جهان را مخوان جز دلاور نِهنگ ---------- بخاید به دندان چو گیرد به چنگ
ور ایدون‌که ایدر به جنگ آمدی ----------- به دریا به کام نِهنگ آمدی
سعدی:
غواص اگر اندیشه کند کام نِهنگ ---------- هرگز نکند دُر گران‌مایه به چنگ

با سپاس از دکتر محمد حیدری ملایری به خاطر پیش‌کشیدن ریشه‌شناسی نهنگ و یاری در یافتن ریشه‌شناسی درست آن.

از: شهربراز

جایگاه عدد "هفت"در ادب فارسی و فولکلور ایرانی

از زمانهای بسیار قدیم عدد "هفت" عدد محبوب بسیاری از قوم ها، به ویژه قوم های شرقی بوده است.این عدد همواره ...

نگاهی به شخصیت پردازی فردوسی در شاهنامه

شاید تصور ابتدایی این باشد که شاهنامه متعلق به ادبیات کلاسیک است، اما این قرائت تاریخی از شاهنامه است ، قرائتی که گذر زمان باعث آن شده ، وگرنه فردوسی در شخصیت پردازی هایش هر آن جه در ادبیات کلاسیک ، مدرن و پست مدرن تا امروز به آن پرداخته شده را در شاهنامه آورده است....

داستان ضحاک و شناخت اساطیر

اسطوره بخش اعظم ادب جهان را در بر دارد و در تقسیم بندی ادبی حماسه خوانده می شود . اسطوره از ستیز ناسازها در برابر هم به وجود می آید . برای شناخت حماسه آشنایی با اسطوره ها لازم است و باید چگونگی آفرینش و شکل گیری آن ها را دریافت.

خلاصه داستان

 آزمون 1 شهریور تاريخ ادبيات 1
1-  اهميّت دانشنامه ي علايي در چيست؟50/
2-  چه کسي را مي توان بنيان گذار نمادگرايي در فرانسه دانست؟25/
3-  شارل بودلر جهان را چگونه مي بيند؟50/
4-  کدام شاعر و نويسنده آلماني شيفته ي حافظ شيرازي بود؟25/
5-  پيام مهم رئاليسم سوسياليستي چه بود؟50/
6-  اصل کتاب مرزبان نامه به چه زباني است و تأليف کيست؟50/
7-  ارزش ادبي سمک عيّار را بررسي کنيد.1
8-  چه کساني را مي توان از  پيشروان سبک موسوم به عراقي دانست؟50/
9-  در عصر مولوي کدام نوع ادبي بيش تر رواج دارد؟ چند نمونه ذکر کنيد.75/
10- يک ويژگي خط تصويري چيست؟25/
11-  تأليف دايرة المعارف چه اثري در جامعه داشت؟50/
12-  مکتب کلاسي سيسم از چه  قرني در اروپا آغاز گرديد؟25/
13- در مورد شعر جوششي و کوششي و پيوندي چه مي دانيد ؟ شعر مولوي از کدام نوع است؟1
14-  خواجه عبدا... تحت تعليم کدام عارف نامي بوده است؟25/
15-  کتاب مشهور ارسطو درباره ي شعر چه نام دارد؟25/
16-  به نظر شما آيا تقسيم بندي انواع شعر و نثر به نام مناطق ( عراقي ، خراساني و ... ) شيوه يدرستي است ؟ شما چه نوع تقسيم بندي سبکي را پيشنهاد مي کنيد؟50/
17-  اين همه خودستايي و جنگ و ستيز با ديگران در شعر خاقاني مبيّن چيست؟50/
18-  ناصر خسرو در مصر به چه عنواني دست يافت؟25/
19-  آثار امير خسرو را معرفي کنيد . درباره ي ابتکار يا اقتباس و تقليد وي بحث کنيد.75/
20-  ويکتورهوگو ، هنرمند بزرگ ، رمانتي سيسم را چگونه مکتبي اعلام کرد؟50/
21-  چرا بايد ناتوراليست ها را طلايه داران ادبيات متعهد قرن بيستم دانست؟50/
22-  در باب رودکي گفته اند " شعر او را بر شمردم سيزده ره صد هزار / هم فزون آيد اگرچونان که بايد يشمري " اين مطلب نشانه ي چيست؟ از اين تعداد شعر چه مقدار در دست است؟50/
23-  نخستين کتاب جغرافيا به فارسي چه نام دارد و تأليف کيست؟50/
24- در مورد داستان ملاقات عطار و مولوي چه مي دانيد؟50/
25-  چرا توس را " فرهنگ شهر " مي نامند؟50/
26-  کمدي الهي دانته را با کدام اثر معري شاعر و فيلسوف عرب مي توان مقايسه کرد؟25/
27-  پايه ي اصلي انديشه هاي خيّامي تأمّل در چيست؟50/
28-  عناصر و ويژگي هاي مکتب طبيعت گرايي را در داستان کوتاه گردن بند بيابيد.75/
29-  بيت " هفت سالم بسود سو و دهک / پس از آنم سه سال قلعه ي ناي " ازکيست و اشاره به چه مسئله اي دارد؟50/
30-  نظامي بيشتر از چه کسي تأثير پذيرفته است؟ ردپاي مقابله با کدام شاعر در شعر وي ديده مي شود؟75/
31-  تخلّص انوري درآغاز چه بود ؟ آيا شاعراني را مي شناسيد که بيش از يک تخلّص داشته اند؟50/
32-  اساسي ترين انديشه هاي صوفيانه ي عين القضات همداني را در چه آثاري مي  توان جست و جو کرد؟50/
33-  نام ديگر چهارمقاله و موضوع آن چيست؟50/
34-  مارسل پروست در رمان در جستو جوي زمان از دست رفته چه هدفي را دنبال مي کند ؟50/
35-  کدام منبع محمدابن وصيف را نخستين شاعر پارسي گو معرفي کرده است؟25/
36-  کدام شاعر را پيرو رودکي و پيشرو ناصر خسرو دانسته اند؟25/
37-  سندباد نامه را چه کسي تحرير کرده است ؟ اصل اين اثر متعلّق به کدام قوم است و مولّف آن کيست؟1
38-  امير خسرو دهلوي بيش تر از کدام شاعر متأثّر است؟25/
39-  انديشه هاي شيخ اشراق بيش تر از چه مايه مي گرفت؟50/
40-  مضمون عمده ي شعر معزّي چيست؟50/
41-  پيش از فردوسي ، عنوان " شاعر خرد " به کدام شاعر اختصاص داشت؟25/

-------

 آزمون 2  شهریور تاريخ ادبيات 1
1-  چه کسي را مي توان بنيان گذار نمادگرايي در فرانسه دانست؟25/
2-  آثار امير خسرو را معرفي کنيد . درباره ي ابتکار يا اقتباس و تقليد وي بحث کنيد.75/
3-  رابطه ي انقلاب صنعتي اروپا را با آثار ناتوراليستي چگونه ارزيابي مي کنيد؟75/
4-  شيوه و سبک نويسندگي عين القضات چگونه است؟50/
5- امتياز قصايد عنصري نسبت به پيشينيان چيست؟50/
6-  کدام منبع محمدابن وصيف را نخستين شاعر پارسي گو معرفي کرده است؟25/
7-  کدام شاعر و نويسنده آلماني شيفته ي حافظ شيرازي بود؟25/
8-  چه کساني را مي توان از  پيشروان سبک موسوم به عراقي دانست؟50/
9-  ملاقات با کدام عارف در زندگي امير خسرو نقش موثري داشته است؟25/
10-  با توجه به اشعار رودکي آيا او کور مادر زاد بوده است؟50/
11-  شاعر بزرگ اروپا که چهار تراژدي معروفش به نوعي در رابطه با ايران است چه نام دارد؟آثارش را نام ببريد.25/
12-  موضوع و محتواي المعجم چيست ؟ اين اثر چه ارزش و جايگاهي دارد؟75/
13-  محتوا و مضمون حدائق السحر چيست؟50/
14-  در شعر عصر مولوي پيشگامي از آن کيست؟50/
15-  درباره ي جان اشتاين بک چه مي دانيد ؟ به اختصار توضيح دهيد50/
16-  در عصر مولوي کدام نوع ادبي بيش تر رواج دارد؟ چند نمونه ذکر کنيد.75/
17-  اهميّت دانشنامه ي علايي در چيست؟50/
18-  خواجه عبدا... تحت تعليم کدام عارف نامي بوده است؟25/
19-  ويکتورهوگو ، هنرمند بزرگ ، رمانتي سيسم را چگونه مکتبي اعلام کرد؟50/
20-  ارزش ادبي سمک عيّار را بررسي کنيد.1
21-  نخستين ترجمه ي قرآن کريم کدام است ؟ اين ترجمه به چه زباني است؟50/
22-  نمادگرايان در حوزه ي شعر چه تحول مهمي ايجاد کردند؟1
23-  عمده ي شهرت جمال الدين عبدالرزّاق به سبب سرودن کدام شعر است ؟ موضوع آن چيست؟50/
24-  بيت " هفت سالم بسود سو و دهک / پس از آنم سه سال قلعه ي ناي " ازکيست و اشاره به چه مسئله اي دارد؟50/
25-  چرا شخصيت و شعر اسدي در زير مجموعه ي عصر فردوسي بررسي مي شود؟50/
26-  کمدي الهي دانته را با کدام اثر معري شاعر و فيلسوف عرب مي توان مقايسه کرد؟25/
27-  کدام هنرمندان را بنيان گذاران مکتب رمانتيک در آلمان مي دانند؟50/
28-  کدام اثر را قديم ترين و مهم ترين تفسير شيعه دانسته اند ؟ مولّف اين اثر کيست؟75/
29- مهمترين حادثه ي زندگي مولوي چيست؟50/
30-  چه تفاوت عمده اي در کار نظامي هست که وي را از ديگر معاصران ممتاز مي کند ؟50/
31-  اساسي ترين انديشه هاي صوفيانه ي عين القضات همداني را در چه آثاري مي  توان جست و جو کرد؟50/
32-  نظامي بيشتر از چه کسي تأثير پذيرفته است؟ ردپاي مقابله با کدام شاعر در شعر وي ديده مي شود؟75/
33-  رئاليسم به عنوان شيوه اي خلاق در کدام مرحله از حيات بشر ظهور کرد؟50/
34-  در باب رودکي گفته اند " شعر او را بر شمردم سيزده ره صد هزار / هم فزون آيد اگرچونان که بايد يشمري " اين مطلب نشانه ي چيست؟ از اين تعداد شعر چه مقدار در دست است؟50/
35-  کتاب مشهور ارسطو درباره ي شعر چه نام دارد؟25/
36-  تخلّص انوري درآغاز چه بود ؟ آيا شاعراني را مي شناسيد که بيش از يک تخلّص داشته اند؟50/
37- يک ويژگي خط تصويري چيست؟25/
38-  ناصرخسرو ، علّت انقلاب دروني خود را چه چيز ذکر مي کند؟25/
39-  جايگاه عطار را در ادب ايران چگونه ارزيابي مي کنيد؟1

 آزمون 1  شهریور  تاريخ ادبيات 2
1- در مورد محتواي سروده هاي بهار توضيح دهيد.50/
2- منشآت از کيست و به شيوه ي کدام کتاب معروف نوشته شده است؟50/
3- علت نا اميدي و يأس فلسفي انسان معاصر چيست؟25/
4- مضامين سروده هاي پروين اعتصامي ابتکاري است يا تقليدي؟ توضيح دهيد.75/
5- جبران خليل جبران در آثارش ، چه دوره هايي را از جهت انديشه از سر گذرانده است؟75/
6- شيوه ي نويسندگي در عصر خواجه رشيد الدين چگونه بود؟50/
7- يک تن از پيشگامان شعر نو نيمايي را نام ببريد.25/
8- چه عواملي سبب مهاجرت شاعران ايراني به هند شد؟(1 مورد ) 25/
9- در سال 1301 شمسي در چند زمينه ي ادبيات معاصر " شعر ، داستان کوتاه ،رمان و نمايش نامه " آثار مهمي به وجود آمد آن ها را ذکر کنيد.75/
10- درمورد مهم ترين حوزه هاي جغرافيايي شعر و ادب عصر بيداري توضيح دهيد.50/
11- در شعر عرب چه کسي را مي توان با نيما يوشيج مقايسه کرد؟25/
12- چرا مضمون قصايد در عصر هاتف بيش تر مناقب و مراثي اهل بيت است؟25/
13- ويژگي عمده ي آثار کامو را بنويسيد.25/
14- چگونه انديشه ي غرب گرايي در جامعه ي ايراني زمينه ي رشد و پرورش پيدا گرد؟50/
15- شاهکار شاعري صائب چه نوع شعري است و چه محتوايي دارد؟50/
16- دوتن از برجسته ترين شاعران سنت گراي دوره ي بيداري را نام بريد.50/
17- درون مايه ي بيش تر قصه هاي منفلوطي را بيان کنيد.50/
18- در مورد ويژگي زبان و بيان و موضوع سروده هاي ميرزاده عشقي توضيح دهيد.1
19- مضامين شعر ميرزاده ي عشقي را بيان کنيد.75/
20- مسائل مهم شعر فلسطين را به اختصار بيان کنيد.50/
21- آيا ظهور شعر نو نيمايي تزلزلي در ستون اصلي شعر سنتي فارسي پديد آورد؟ چرا؟75/
22- نخستين منظومه ي نيما چه نام داشت و در چه قالبي سروده شد؟50/
23- چرا سال 1967 را در ادبيات عرب بايد نقطه ي عطفي به شمار آورد؟50/
24- چرا در عصر حافظ قالب قصيده از رواج افتاد؟25/
25- آتشکده از کيست و موضوع آن چيست؟50/
26- در جريان بحث ميان کهنه و نو در دوره ي نوگرايي ، سنت گرايان براي پيش گيري از يک انقلاب تهاجمي بر ضد سنتها چگونه عمل مي کردند؟1
27- توصيه ي دادائيست ها به نويسندگان چه بود؟25/
28- دو جريان اصلي دوران جديد ادبيات داستاني عرب را نام ببريد .50/
29- وجود کتاب براهين العجم در عصر صبا بيانگر چه مسئله اي است؟50/
30- مقصود از عبارت " شاعر بايد ديدن را جايگزين شنيدن کند " چيست؟ در اين باره توضيح دهيد.50/
31- در بيت زير کدام يک از ويژگي هاي شعري عصر صائب ديده مي شود؟اظهارعجز در رضالم روا مدار / اشک کباب موجب طغيان آتش است25/
32- شيوه ي شاعري اديب الممالک را به ويژه در قصيده توضيح دهيد.1
33- علت آزادي مذاهب درعصر حافظ چه بود؟50/
34- شعر عصر صبا از نظر مضمون و محتوا چگونه بود؟25/
35- جبران خليل جبران در آثارش ، چه دوره هايي را از جهت انديشه از سر گذرانده است؟75/
36- درون مايه ي بيش تر قصه هاي منفلوطي را بيان کنيد.50/
37- غزل هاي ابن يمين چه مضموني دارد؟25/
38- مثنوي بزم وصال از کيست و به پيروي از کدام اثر پديد آمده است؟50/
39- در مورد شيوه ي مناظره ي پروين و شخصيت هاي مناظرات او توضيح دهيد.50/
40- چگونگي زندگي و مرگ فرخي يزدي را بنويسيد.25/

-------

 آزمون 2  شهریور  تاريخ ادبيات 2
1- شيوه ي شاعري اديب الممالک را به ويژه در قصيده توضيح دهيد.1
2- چرا شهريار را شاعر شکوه روستا يا شاعر حيدر بابا خوانده اند؟50/
3- جرجي زيدان را معرفي کنيد و چند اثر او را نام ببريد.75/
4- نخستين شعري که در آن چهره ي ستم ديده ي آوارگان فلسطين به تصوير کشيده شده است. از کيست؟25/
5- در مورد شيوه ي نويسندگي و ويژگي نثر يغماي جندقي توضيح دهيد.50/
6- دو جريان اصلي دوران جديد ادبيات داستاني عرب را نام ببريد .50/
7- در مورد تأثيرپذيري اميري فيروزکوهي از صائب توضيح دهيد.50/
8- شيوه ي نويسندگي در عصر خواجه رشيد الدين چگونه بود؟50/
9- درون مايه ي بيش تر قصه هاي منفلوطي را بيان کنيد.50/
10- شعر و ادب عصر بيداري از نظر محتوا و درون مايه چه خصوصياتي داشت؟50/
11- چرا در عصر حافظ قالب قصيده از رواج افتاد؟25/
12- چرا مضمون قصايد در عصر هاتف بيش تر مناقب و مراثي اهل بيت است؟25/
13- برجسته ترين درون مايه  هاي شعر عصر بيداري را نام بريد.50/
14- يک تن از پيشگامان شعر نو نيمايي را نام ببريد.25/
15- غزل هاي ابن يمين چه مضموني دارد؟25/
16- در شعر عرب چه کسي را مي توان با نيما يوشيج مقايسه کرد؟25/
17- منشآت از کيست و به شيوه ي کدام کتاب معروف نوشته شده است؟50/
18- در جريان بحث ميان کهنه و نو در دوره ي نوگرايي ، سنت گرايان براي پيش گيري از يک انقلاب تهاجمي بر ضد سنتها چگونه عمل مي کردند؟1
19- در بيت زير کدام يک از ويژگي هاي شعري عصر صائب ديده مي شود؟اظهارعجز در رضالم روا مدار / اشک کباب موجب طغيان آتش است25/
20- نخستين منظومه ي نيما چه نام داشت و در چه قالبي سروده شد؟50/
21- در سال 1301 شمسي در چند زمينه ي ادبيات معاصر " شعر ، داستان کوتاه ،رمان و نمايش نامه " آثار مهمي به وجود آمد آن ها را ذکر کنيد.75/
22- محتوا و مايه ي اصلي غزل هاي فرخي يزدي را بنويسيد.50/
23- درمورد مهم ترين حوزه هاي جغرافيايي شعر و ادب عصر بيداري توضيح دهيد.50/
24- در مورد محتواي سروده هاي بهار توضيح دهيد.50/
25- ويژگي عمده ي آثار کامو را بنويسيد.25/
26- چه عواملي سبب مهاجرت شاعران ايراني به هند شد؟(1 مورد ) 25/
27- علت نا اميدي و يأس فلسفي انسان معاصر چيست؟25/
28- شعر عصر صبا از نظر مضمون و محتوا چگونه بود؟25/
29- دو جريان اصلي دوران جديد ادبيات داستاني عرب را نام ببريد .50/
30- درباره ي نگرش اجتماعي پروين اعتصامي و چگونگي بازتاب مسائل روزگار در شعر او توضيح دهيد.50/
31- چند تن از شاعران پيشگام را که در ايجاد شعر مقاومت نقش داشته اند نام ببريد.75/
32- موضوع قصيده هاي ابن يمين چيست؟50/
33- توصيه ي دادائيست ها به نويسندگان چه بود؟25/
34- جرجي زيدان را معرفي کنيد و چند اثر او را نام ببريد.75/
35- زبان فارسي در دوره ي صفويان چه موقعيت و جايگاهي داشت؟50/
36- شيوه ي تلفيقي و سبکي قصايد پروين اعتصامي را شرح دهيد.1
37- چرا در عصر هاتف تازگي  و ابتکار در ميان شاعران ديده نمي شود ؟50/
38- درباره ي ميهن دوستي مجمدتقي بهار توضيح دهيد.50/
39- درباره ي سبک شاعري و مضامين شعري ميرزا حبيب قاآني توضيح دهيد.50/
40- درباره ي تصنيف سازي عارف و امتياز بزرگ تصنيف هاي او توضيح دهيد.1

میزبان : میز ( مهمان ) + بان ( پسوند دارندگی)^۱ = کسی که دارای مهمان است.

 گوسفند:  گو ( جانور اهلی ) + سپند ( مقدس، پاک ) = جانور اهلی پاک ^۱
*جز اول ( گو ) در واژه های گوساله و گاو نیز به کار رفته است.^۱
 میرزا : میر ( مخفف امیر ) + زا ( مخفف زاده) = امیر زاده
* این واژه ظاهراً از زمان تیموریان رواج یافته است در عهد قاجار هرگاه پیش از نام افراد ذکر می شد به معنای  « آقا » بود مانند: میرزا جعفر و اگر بعد از نام اشخاص می آمد دلیل بر شاهزادگی بود.مانند: محمدعلی میرزا- احمد میرزا ^۱

 کدبانو: کد ( خانه) + بانو = بانوی خانه ^۱

 آسمان:  آس( سنگ مدور) + مان(پسوند شباهت)= فضای شبیه سنگ آس
* این تشبیه به این دلیل است که به زعم قدما آسمان مدور همچون سنگ بزرگ آسیاب است که  بر فراز زمین در حال چرخش است.جزء اول این واژه را می توان در واژه های آسیاب و خراس نیز مشاهده کرد.

 کهکشان: که ( کاه) + کش (بن مضارع کشیدن)+ ان = جایی که کاه کشیده شده است. 
*این وجه تسمیه به این سبب است که درخشش ستاره های ریز و درشت کهکشان که همچون خطی درشت بر آسمان است گویی راهی است که بر اثر نقل و انتقال کاه مشخص و نمایان شده است.

 زمین: زم(سرد) + ین( پسوندنسبی)= سرد شده.
* زمین در آغاز آفرینش گوی آتشینی از گدازه ها بود که در پی چند میلیون سال بارش باران به سردی و خشکی گرایید. جز اول این واژه را می توان در کلماتی چون؛ زمهریر(باد سرد)، زمستان نیز مشاهده کرد. 
 البرز : هر( کوه) + برز( بلند) = کوه بلند
بیستون: این واژه در اصل بغستان به معنای محل پرستش خدا بود که تشکیل یافته از دو جزء بغ( خدا) + ستان ( پسوند مکان) می باشد و در سیر تحول واجی ابتدا به بیستان(یای مکسور) و سپس به بیستون (یای مفتوح)و سرانجام به بیستون تغییر یافت.
* ظاهراً چون ایرانیان کوه ها و اماکن بلند را برای مناجات مناسب می دیدند این کوه بلند را جایگاه نیایش خدا نامیدند^۲

 دبستان : دب( خط) + ستان( پسوند مکان ) = محل آموزش خط و کتابت
* جزء اول این واژه در اصل مشتق از کلمه   dipi  است که در فارسی باستان به معنای خط می باشد. این واژه که به شکل « دیپ » در کتیبه های هخامنشی آمده است در حقیقت یادگاری از زبان سومر می باشد که به صورت dub  به معنای لوح و خط بود. بعدها این کلمه به زبان اکدی وارد شد و به صورت  duppu  و tuppu  ملفوظ و مکتوب شد. سپس با ورود به زبان آرامی به شکل  dup  درآمد و وقتی به زبان فارسی باستان آمد به شکل های مختلف: دب ، دیب ، دیو تغییر یافت و ما امروزه این صورت ها را می توانیم در کلماتی چون: دبیر ، دیباچه ، دیبا و دیوان ببینیم.^۳

دشوار: دش( ضد) + خوار( آسان) = ضد آسان
*جزء اول این واژه را به صورت دش و دژ در واژهایی چون؛ دشنام ، دشمن و دژخیم می توان دید.
تابستان: تاب( بن مضارع تابیدن) + ستان (پسوند(
 کوچه: کوی( محله) + چه ( پسوند تصغیر(
داوطلب: داو( هر دست بازی نرد ) + طلب( بن مضارع طلبیدن) =  کسی که خواستار بازی کردن بازی نرد باشد. این کلمه بعدها عمومیت یافت.
حقه باز: حقه ( جعبه مخصوص نگهداری اشیای قیمتی که سر باز بود) + باز: فرد متخصص در بازی و جابه جایی حقه ها.
* در قدیم افرادی به عنوان تردستی چند حقه را با رنگ های مختلف، واژگون بر زمین می گذاشتند و مهره ای در زیر یکی از آنها می نهادند سپس با جابه جایی حقه، مهره را ازحقه ای به حقه ی دیگر منتقل می کردند که مایه ی شگفتی تماشاگران می شد. این واژه بعدها بار منفی یافت و امروزه مترادف با واژهای نیرنگ باز و فریبکار می باشد. 
پاسخ:  پات(ضد- مقابل) + سخون یا سخن  = جواب سخن
*این واژه بعدها با کاهش واج در دو جز خود به صورت پاسخ درآمد.
کهربا: کاه+ ربا (بن مضارع ربودن)= رباینده کاه 
* کهربا در حقیقت نوعی صمغ مترشح از درختان است که اگر به پارچه ابریشمی مالش داده شود خاصیت الکتریسته پیدا می کند و ذرات کاه و خرده های کاغذ را جذب می کند.^۴ بعد ها که ادیسون جریان برق را اختراع کرد این واژه در زبان عربی به الکتریسته اطلاق شد. جالب این جاست در برابر این کلمه فارسی که در زبان عربی رایج است کلمه عربی(برق) درزبان زبان فارسی به کار می رود.

زمهریر:  زم ( سرما) +  هریر( موجب )= موجب  و دلیل سرما -بادسرد^۵

فردوس:از دو جزء ترکیب یافته است: Pairi ) پیرامون ) + ( Daeza) ( معنی انباشتن و دیوارکشیدن )=  درختکاری و گل کاری پیرامون ساختمان 
* اصل این واژه که به صورت پردیس می باشد با معرب شدن به شکل فردوس در آمد و به زبان عربی راه یافت.^۶
پیژامه: پای + جامه = جامه ی پا
* این واژه از زبان فارسی وارد هندوستان شد و از آنجا به زبان انگلیسی راه یافت سپس با تغییر شکل  به صورت پیژامه به کشور مصدر بازگشت.
شلوار : شل (ران ) + وار (پسوند شباهت) = جامه ای که شبیه ران است.^۱

آدینه : این واژه در ایران باستان: ati-ayanaka  بوده است که به معنای به سویی رفتن، به سویی حرکت کردن، جمع شدن، اجتماع کردن می باشد.^۷
*در عربی هم روز جمعه معنای روز جماعت و روز گردهمایی را می‌دهد.

 آفرین : afri) افسون، دعای خیر) +   vana:( آروز، خواست(^۷
* ریشه لغت آفرین از fri به معنی توجه کردن و خشنود کردن می‌آید. لغت نفرین همان (نه +آفرین) است. 

هندوانه: هندوان + ه (نسبت) = میوه ای که از هند می آید.^۱

یخچال: یخ+ چال ( گودال)= گودالی که  در آن یخ نگهداری می شد.^۱

آبشار : آب + شار (بن مضارع شاریدن به معنی ریختن) = ریزش آب  ^۱

بوستان = بوی (رایحه) + ستان = جایی که گل های خوشبو بسیار باشد.^۱

بیابان : بی + آب + ان = مناطقی که بی آبند.

 پاکیزه : پاک + ایزه یا ایچه (پسوند)= پاک^۱

۳۰- پایین : پای+ ین (پسوند نسبت) ^۱

 پیغمبر : پیغم(مخفف پیغام) + بر (بن مضارع بردن) = کسی که پیام می برد.^۱

 کنیز: کن( زن) + یز( پسوند صغیر) = زن کوچک

الکی:
  الک ابزاری است که از سيمهاي باريک بافته مي شود، مانند غربال، ولي سوراخهاي آن کوچکتر است. به همين جهت بيخته آن بسيار نرم است. سابقاً که الک سيمي معمول نبود و يا در مناطقي که الک سيمي نداشته اند، پارچه هاي بسيار نازک پنبه اي را مانند الک سيمي به چوب وصل مي کردند و آرد و ساير چيزهاي نرم را به منظور بيختن از آن عبور مي دادند. این نوع الک مانند سیمی آن داری دوام نبوده و پس ازمدتی از بین می رفت. بعدها با توجه به این عدم استحکام آن، نماد سستی و کم دوامی شد و واژه «الکی»شکل کنایه به خود گرفت^۸
گاوبندی: 
تا چندی پیش که تراکتور و سایر ابزارآلات موتوری وجود نداشت شخم زدن به وسیله گاو صورت می گرفت به مرور زمان واژه « گاوبندی »با امور کشت و زرع ترادف پیدا کرد.
اما معنای مجازی آن که « تبانی »و « شرکت در منافع نامشروع » از آنجا سرچشمه گرفته است که مباشران و متصدیان وصول بهره مالکانه برای آنکه منافع بیشتری نصیبشان گردد با یک یا چند نفر از خوش نشینها در زراعت و گاوبندی شریک می شدند و منافع حاصله را با یکدیگر  تقسیم می کردند.بدین گونه که زمان دریافت بهره مالکانه که برمبنای مساحت اراضی تحت کشت تعیین و از کشاورزان وصول می شد مباشر مساحت زمینهای شراکتی را که با خوش نشینها گاوبندی کرده کمتر از میزان مقرر تقویم می کرد و یا اصولاً به حساب نمی آورد تا زیان و ضرری متوجه او و شریک گاوبندیش نشود . 
 استمرار در این عمل از طرف مباشر و خوش نشین موجب شد که از عبارت گاوبندی در افواه عمومی به معنی مواضعه و تباین و شرکت در منافع نامشروع استناد و تمثیل کنند  . ^۸

شنبه:این واژه از واژه ی شپت در عبری گرفته شده.این واژه ی عبری به عربی هم رفته و در آن جا به السبت دگرگون شده است.در ارمنی هم این واژه را "شاپات"می گویند.چم واژه ی شپت "روز آسودگی" است.برای این که یهودیان(که به زبان عبری سخن می گویند)روز نخست هفته را استراحت می کنند.با آشکار شدن چم(معنای)واژه ی شنبه چم(معنای)روز های دیگر نیز آشکار می شود.برای نمونه یکشنبه  یعنی یک شب پس از شنبه و دوشنبه یعنی دو شب پس از شنبه و همین روند تا پایان ادامه دارد.چم(معنای) واژه ی آدینه هم که می شود:روز آذین و آرایش.معنای برابر عربی این واژه نیز می شود روز جمع شدن و روز گرد هم آمدن.

واژه پاک ایران:

ان درواژه ایران پسوند افزایه(جمع)در زبان فارسیست.
ایر واژه ایست که در اوانگاری به گونه er نوشته می شودکه e ای کشیده است .
در پارسی میانه و باستان ار به معنای آزاده و شریف است .
که هنگام دگرگونش به پارسی دری e کشیده به گونه "ای" ودر پیوست با "ر" ایر نوشته وخوانده می شود.
ایران به معنای ازادگان و سرزمین و جایگاه ازادگان و مردمان شریف است .

سوگند :در روزگاران کهن به چم آب گوگرد به کار می رفته.در آن هنگام هر وقت که می خواسته اند دریابند که آیا کسی دارد سخن راست می گوید یا نه،به او آب گوگرد را می خورانده اند و اگر حالش بد می شد، در می یافتند که او دروغ می گوید و اگر هم حالش به هم نمی خورد،سخن او راست و درست بود.

مسجد : این واژه در اصل "مزگت" بوده.مسجد یک واژه ی معرب است.یعنی این که عرب ها این واژه را از فارسی به عربی برده و پس از چند دگرگونی برای آن هم خانواده ساخته اند.امروزه در کردستان و عراق و ترکیه و سوریه این واژه را به صورت مزگوت به کار می برند.واژه ای که در انگلیسی به معنی مسجد است(mosqe) و واژه ی ارمنی ( mskit) هر دو ریشه در مزگت دارد.واژه ی مزگت که در واقع مزکد است از دو بخش مز(که به معنای خداست(به واژه ی اهورا "مز"دا  توجه کنید)) +کد(به چم خانه(که هنوز در بسیاری از روستا ها و یا شهرستان ها(نواحی اطراف کاشان مانند بادرود) به خانه می گویند کده و یا کدبانو(بانوی خانه) که همه ی این ها به ما می گویند کد به معنای خانه است))

اکنون که دو بخش این واژه را دریافتیم می توان به راحتی گفت که معنای واژه ی مزگت(مزکد) همان خانه ی خدا است.

.

.

.

.

منابع :

۱- برهان قاطع ، محمد حسن خلف تبریزی، به اهتمام دکتر محمد معین، انتشارات امیرکبیر، ۱۳۶۲.

۲- تاریخ زبان فارسی، دکتر مهری باقری، انتشارات قطره، چ نهم، ۱۳۸۳.

۳- برگزیده اشعار ناصرخسرو، به اهتمام دکتر محمد غلامرضایی، انتشارات جامی ،چ اول، ۱۳۷۵.

۴- فرهنگ معین، محمد معین، انتشارات امیرکبیر، چ نهم، ۱۳۷۵.

۵- سایت تبیان (کلمات فارسی در قران مجید)

۶-سایت معماری منظر ایران

۷-فرهنگ ریشه شناختی زبان فارسی،دکتر محمد حسن دوست، ناشر: فرهنگستان زبان و ادب فارسى، ۱۳۸۳.

۸-سایت ساراشعر

برای دانلود نرم افزار هجاکن روی لینک داده شده کلیک کنید

http://s5.picofile.com/d/da1260f9-5544-473d-8326-79f7dd941796/heja.rar

 روی دستش، پسرش رفت، ولی قولش نه! 

 نیــــزه ها تا جگرش رفت، ولـــی قولش نه! 

 این چه خورشیدِ غریبی ست که با حالِ نزار، 

 پای نعشِ قمــــرش رفت، ولـــی قولش نه! 

 باغبانی‌ست عجب! آن که در آن دشتِ بلا، 

 به خزانــی ثمـــرش رفت ، ولی قولش نه! 

 شیر مردی که در آن واقعه هفتاد و دو بار، 

 دستِ غم بر کمرش رفت، ولی قولش نه! 

 هر طرف می‌نگری نامِ حسین است و حسین، 

 ای دمش گرم!! سرش رفت، ولـی قولش نه!

ارسالي از دانش آموز سعيدي

براي دانلود پاسخ خودآزمايي زبان فارسي روي لينك زير كليك كنيد .

پاسخ ها در قالب ورد است پس از دانلود فايل زيپ را حالت فشرده خارج كنيد و پاسخ خودآزمايي هر كتاب را جداگانه دريافت نماييد

دانلود پاسخ خودآزمايي زبان فارسي 

براي دانلود پاسخ خودآزمايي ادبيات فارسي روي لينك  زير كليك كنيد .

پاسخ ها در قالب ورد است پس از دانلود فايل زيپ را حالت فشرده خارج كنيد و پاسخ خودآزمايي هر كتاب را جداگانه دريافت نماييد

دانلود پاسخ خودآزمايي ادبيات  فارسي 

نمونه سوال ادبيات

چهار نمونه سوال ادبيات 2 نوبت اول در ادامه ي مطلب قرار داده شده  به ادامه ي مطلب برويد.

نمونه سوال ادبيات اول

چهار نمونه سوال ادبيات اول نوبت اول در ادامه ي مطلب قرار داده شده به ادامه ي مطلب مراجعه فرماييد.

نوبت اول تاريخ ادبيات 2

چند نمونه سوال 20 نمره اي نوبت اول تاريخ ادبيات 2 در ادامه ي مطلب گذاشته شده لطفا به دامه ي مطلب برويد

نوبت اول تاریخ ادبیات 1

چند نمونه سوال 20 نمره اي نوبت اول تاریخ ادبیات 1 در ادامه ي مطلب گذاشته شده لطفا به دامه ي مطلب برويد

براي دانلود فايل صوتي كتاب ادبيات اول روي تصوير كتاب كليك كنيد

براي دانلود فایل صوتی ادبیات دوم روي تصوير زير كليك كنيد:

شيوه‌نامه‌ي تصحيح املاي فارسي در تمامي مقاطع تحصيلي

چند تذكّر:

1- هر مورد غلط در كلّ املا هر كلمه، تنها يك بار گرفته مي‌شود. مثلاً اگر صبر را سه بار سبر بنويسد يك بار غلط گرفته مي‌شود.

 2- موارد دو املايي عمدتاً كلماتي است كه در كتاب‌هاي درسي- و نه كتاب‌هاي غيردرسي- به دو شكل ديده مي‌شوند و قرار است همه‌ي آن‌ها در آينده، شيوه‌ي املايي واحدي داشته باشند؛ بنابراين، كاربرد بخش دواملايي دائمي نيست.

3- در موارد كم يا زياد گذاشتن نقطه و دندانه در كلّ املا دو بار محاسبه خواهد شد.

 لینک منبع (دفتر تالیف کتب درسی ) 

1- ضمایر منفصل ، متصل و صفات پیشین تکواژ قاموسی هستند یا دستوری؟

ضماير پيوسته (جدا) و صفات پيشين تكواژ هستند ولي نوع آنها فرق دارد. ضماير پيوسته (–َ م . –َ ت . –َ ش : كتابَم ، كتابت ، كتابَش و ...) تكواژ دستوري وابسته  هستند.
اما ضماير منفصل ...........

به ادامه ی مطلب مراجعه فرمایید

لهه های یونان و روم باستان
Aeolus رب النوع باد Aphrodite الهه عشق و زیبایی Apollo خدای آفتاب و زیبایی و شعر و موسیقی Ares خدای جنگ Artemis الهه ماه و شکار Asclepius خدای طب Athena الهه عقل وزیبایی Bacchus رب النوع شراب Boreas رب النوع باد شمال Cybele رب النوع طبیعت و باروری Demeter رب النوع زراعت و حاصلخیزی، ‌همسر زئوس Dionysus رب النوع شراب و زراعت Eos رب النوع طلوع Eros رب النوع عشق Gaia خدای زمین،‌ ..... ادامه ی مطلب بروید

آورده اند که روزى یکى از بزرگان به سفر حج مى‌رفت. نامش عبد الجبار بود و هزار دینار طلا در کمر داشت؛ چون به کوفه رسید، قافله دو سه روزى از حرکت باز ایستاد. عبد الجبار براى تفرج و سیاحت، گرد محله‌هاى کوفه بر آمد. از قضا به خرابه‌اى رسید.
زنى را دید که در خرابه مى‌گردد و چیزى مى‌جوید. در گوشه مرغک مردارى افتاده بود، آن را به زیر لباس کشید و رفت...!
عبد الجبار با خود گفت: بى‌گمان این زن نیازمند است و نیاز خود را پنهان مى‌دارد. در پى زن رفت تا از حالش آگاه گردد.
چون زن به خانه رسید، کودکان دور او را گرفتند که اى مادر! براى ما چه آورده‌اى که از گرسنگى هلاک شدیم!
مادر گفت: عزیزان من! غم مخورید که برایتان مرغکى آورده‌ام و هم اکنون آن را بریان می‌کنم.
عبد الجبار که این را شنید، گریست و از همسایگان احوال وى را باز پرسید.
گفتند: سیده‌اى است زن عبدالله بن زیاد علوى، که شوهرش را حجاج ملعون کشته‌اند.
او کودکان یتیم دارد و بزرگوارى خاندان رسالت نمی‌گذارد که از کسى چیزى طلب کند.
عبد الجبار با خود گفت: اگر حج مى‌خواهى، این جاست.
بى‌درنگ آن هزار دینار را از میان باز و به زن داد و آن سال در کوفه ماند و به سقایى مشغول شد ...
هنگامى که حاجیان از مکه باز گشتند، وى به پیشواز آنها رفت. مردى در پیش قافله بر شترى نشسته بود و مى‌آمد.
چون چشمش بر عبد الجبار افتاد، خود را از شتر به زیر انداخت گفت: اى جوانمرد! از آن روزى که در سرزمین عرفات، ده هزار دینار به من وام داده‌اى، تو را مى‌جویم. اکنون بیا و ده هزار دینارت را بستان!
عبد الجبار، دینارها را گرفت و حیران ماند و خواست که از آن شخص حقیقت حال را بپرسد که وى به میان جمعیت رفت و از نظرش ناپدید شد.
در این هنگام آوازى شنید که: اى عبد الجبار! هزار دینارت را ده هزار دادیم و فرشته‌اى به صورت تو آفریدیم که برایت حج گزارد و تا زنده باشى، هر سال حجى در پرونده عملت مى‌نویسیم، تا بدانى که هیچ نیکوکارى بر درگاه ما تباه نمى‌گردد ...
 

نکاتی در باره­ ی جمله ­ی مجهول،

صفت مفعولی و کاربرد آن

این نوشته، گزینشی ا­ست از مقاله­ی ارزشمند «بررسی صفت مفعولی و اهمیت آن در زبان فارسی» نوشته­ی دکتر وحیدیان کامیار،که از کتاب «در قلمرو زبان و ادبیات فارسی»  انتخاب شده است.

انواع صفت :

صفت

صفت کلمه یا گروهی از کلمات است که قبل یا بعد از اسم مى آید ،و آن را با ویژگى یا مفهومى همراه مى کند و درباره آن توضیح می دهد.

....

حماسه در لغت به معنای دلاوری و شجاعت است و دز اصطلاح، شعری است داستانی با زمینه ی قهرمانی، قومی و ملی که حوادثی خارق العاده در آن جریان دارد. دراین نوع شعر، شاعر هیچ گاه عواطف شخصی خود را در اصل داستان وارد نمی کند و ....